Oldtimers massaal van de weg

Op 14 april jl. heeft staatssecretaris Wiebes de Tweede Kamer in een brief geïnformeerd over de gevolgen van het besluit om sinds 1 januari 2014 motorrijtuigenbelasting (MRB), ook wel bekend als wegenbelasting, te gaan heffen op oldtimers jonger dan 40 jaar ('youngtimers'). Voor benzine-auto's van 25 tot 40 jaar geldt een speciale regeling met een laag tarief, maar zo'n regeling is er niet voor 'youngtimers' op LPG en diesel.

De gevolgen blijken veel groter te zijn dan oorspronkelijk verwacht. Oorspronkelijk was de verwachting dat 30% van de youngtimers van de weg zou gaan en 70% MRB zou gaan betalen. In de praktijk blijkt dat totaal anders. 
Het blijkt dat youngtimers massaal van de weg zijn gehaald, met name youngtimers op diesel en LPG.

Diesel
In 2013 waren er ruim 38.000 dieselauto’s uit 1975-1986 die gebruik maakten van de oldtimervrijstelling. Voor deze auto’s zou met ingang van 2014 in principe het volle MRB-tarief betaald moeten worden. Van deze 38.000 auto’s had in januari 2015 nog slechts 12.000 (32%) geen bijzondere status. De rest van de auto’s was geschorst (30%), geëxporteerd (27%), administratief gesloopt (8%) of had een andere bijzondere status (3%).
Voor 2.000 van de ruim 12.000 auto’s zonder bijzondere status werd geen MRB betaald, omdat ze deel uitmaakten van de bedrijfsvoorraad, of omdat er geen houder bekend was. Op 3.000 auto's was vervolgens nog een kwarttarief van toepassing (hoofdzakelijke kampeerauto’s) en een klein aantal is vrijgesteld (o.a. taxi’s). Alles bij elkaar wordt dus slechts over zo'n 7.000 diesels (18%) het volle MRB tarief betaald.

LPG
Op 1 juli 2013 waren er 23.000 LPG-auto’s uit 1975-1986 die gebruik maakten van de oldtimervrijstelling. Van deze 23.000 auto’s had in januari 2015 41% geen bijzondere status. De rest van de auto’s was geschorst (39%), geëxporteerd (11%), administratief gesloopt (6%) of had een andere bijzondere status (3%).
Voor de resterende 8.000 auto’s zou MRB betaald moeten worden. Om het hoge LPG-tarief te ontlopen is er bij LPG-auto’s de mogelijkheid om de LPG-tank te verwijderen en op benzine te gaan rijden en vervolgens al dan niet van de overgangsregeling gebruik te maken. Dit is op grote schaal gebeurd. Bij 49% van de 8.000 auto’s is de LPG-tank verwijderd en wordt gebruik gemaakt van de overgangsregeling voor benzineauto’s. Bij nog eens 5% is eveneens de tank verwijderd, maar wordt geen gebruik gemaakt van de overgangsregeling. Tot slot valt 8% onder een kwarttarief (hoofdzakelijke kampeerauto’s) of is volledig vrijgesteld (o.a. taxi’s). Uiteindelijk wordt voor slechts 3.000 (13%) van de 23.000 LPG-auto’s het volle tarief betaald.

Benzine
Bij benzineauto’s zijn de gedragseffecten het minst geweest. Naast het feit dat de MRB-tarieven voor benzineauto’s lager zijn dan de tarieven voor diesel- en LPG-auto’s, kon er ook gebruik gemaakt worden van de overgangsregeling. Hierdoor wordt de MRB beperkt tot € 120 per jaar.

Op 1 juli 2013 waren er 90.000 benzineauto’s uit 1975-1986 die gebruik maakten van de oldtimervrijstelling. Van deze 90.000 auto’s had in januari 2015 ruim 70.000 (77%) geen bijzondere status. De rest van de auto’s was geschorst (13%), geëxporteerd (5%), administratief gesloopt (4%) of had een andere bijzondere status (1%).
Voor 3.000 van de auto’s zonder bijzondere status werd geen MRB betaald omdat ze deel uitmaakten van de bedrijfsvoorraad of omdat er geen houder bekend was.

Voor de resterende ruim 67.000 auto’s zou MRB betaald moeten worden. Het merendeel (56.000) valt onder het overgangsrecht. Nog eens 2.000 auto’s vallen onder een kwarttarief (hoofdzakelijke kampeerauto’s) of is volledig vrijgesteld.

Tegenvallende opbrengst
Alles bij elkaar wordt duidelijk dat de opbrengst aan MRB door deze maatregel zeer gering is. Wiebes weet echter met enige creativiteit toch een geraamde opbrengst uit zijn hoed te toveren van € 137 miljoen. Dit doet hij door een schatting te maken van hoeveel auto's zijn ingeruild voor nieuwe auto's waar gewoon MRB voor moet worden betaald. Dat is volgens Auto Motor Klassiek in de oorspronkelijke ramingen echter niet gedaan. De staatssecretaris probeert de Tweede Kamer dus te misleiden door te goochelen met getallen.

Milieu-effecten
Ook bij de milieu-effecten kun je zo je vraagtekens zetten. Natuurlijk zijn nieuwe auto's schoner dan oude auto's. Maar auto's op LPG zijn schoner dan die op benzine. Als bij auto's op LPG de LPG tank massaal wordt verwijderd, dan levert dat juist meer milieubelasting op in plaats van minder.